“Bölgenin yine inşası için gerekli gereçlerin üretim ve tedarik süreçlerindeki rekabetçi yapının korunmasına son derece hassas yaklaşıyoruz.” dedi.
Rekabet Kurumu Lideri Birol Küle, Kurumun 6 Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde yaptığı çalışmalara ait değerlendirmede bulundu.
Deprem felaketi sonrası Kurum işçisinin sağladığı tıpkı ve nakdi yardımları depremzedelere ulaştırdıklarını söz eden Küle, afet sonrası eforlarını sırf insani yardımla sonlu tutmadıklarını lisana getirdi.
Küle, Kurum olarak dünyanın öbür yerlerinde yaşanan büyük felaketler sonrasında rekabet otoritelerinin ne üzere önlemler aldığını incelemeye başladıklarına dikkati çekerek, “Bu çerçevede Rekabet Konseyi üyelerinden oluşan bir heyetle zelzeleden kısa mühlet sonra bölgeye giderek, afetten etkilenen vilayetlerimizin iş dünyası temsilcileriyle buluştuk.” diye konuştu.
Deprem bölgesinde gerek toplumsal gerekse iktisadi toparlanma sürecini geciktirebilecek muhtemel rekabetçi problemlerin hızla tespit edilerek, gerekli adımların atılabilmesi için dal incelemesi başlattıklarını bildiren Küle, bu emelle bir çalışma kümesi oluşturduklarını anlattı.
“REKABETÇİ YAPININ KORUNMASINA SON DERECE HASSAS YAKLAŞIYORUZ”
Küle, çalışma kümesinin, Adana, Adıyaman, Hatay, Gaziantep, Elazığ, Kahramanmaraş, Malatya ve Osmaniye’de ticaret ve sanayi odaları, ticaret borsaları ve kalkınma ajansları temsilcileriyle görüşmeler gerçekleştirdiğini belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Görüşmelerde, başlatılan inceleme ve zelzele bölgesi için oluşturulan bağlantı kanallarıyla Kuruma direkt ve süratlice ulaşılabileceği hakkında bilgi verilirken, öbür yandan bölgedeki paydaşlar tarafından lisana getirilen problemler ve teklifler not edildi. Aktarılan problemlerden öne çıkanlara ait çeşitli kurum ve kuruluşlarla görüşmeler gerçekleştirildi. Zelzelenin çabucak akabinde bölgedeki temsilcilerle gerçekleştirilen bu görüşmeler, ilerleyen devirde yüz yüze ve uzaktan irtibat araçları vasıtasıyla tekrarlandı.”
Deprem bölgesindeki tekrar inşa sürecinin ağır biçimde devam ettiğini vurgulayan Küle, “Bu bağlamda bilhassa zelzele bölgesinin tekrar inşası için gerekli materyallerin üretim ve tedarik süreçlerindeki rekabetçi yapının korunmasına son derece hassas yaklaşıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Küle, teşebbüslerin bu periyodu fırsata çevirerek rekabeti kısıtlayıcı ve bozucu faaliyetlerde bulunmalarını önlemek ismine çalışmalarını sürdüreceklerini lisana getirerek, direkt ya da dolaylı biçimde Kurumun müdahil olmasını gerektirecek her türlü durumda süratle hareket ettiklerini söyledi.
KURULDAN 2 ÇİMENTO VE HAZIR BETON FİRMASINA 102 MİLYON LİRA CEZA
Yeni konutların üretiminde en temel muhtaçlık kaleminin çimento ve hazır beton olduğuna dikkati çeken Küle, zelzeleden en çok etkilenen vilayetler ortasında yer alan Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Adıyaman’da çimento ve hazır beton kesimlerinde faaliyet gösteren teşebbüslerin radarlarına takıldığını kaydetti. Küle, bu teşebbüslerin ortalarında anlaşarak fiyatları birlikte belirledikleri, kendi ortalarında müşteri ve bölge paylaşımında bulundukları, bu bölge ve müşteriler haricindekilere eser vermedikleri ya da fahiş fiyat talep ettikleri şikayetlerine yönelik ön araştırma başlattıklarını anımsattı.
Küle, ön araştırma sürecinde 46 hazır beton ve çimento üreticisinde yerinde inceleme yaptıklarını bildirdi. Hatay’da 8, Malatya’da 10 çimento-hazır beton teşebbüsüne, birlikte fiyat belirlemek, bölge ve müşteri paylaşımı yaparak Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u ihlal edip etmediklerinin tespiti maksadıyla soruşturma açıldığını vurguladı.
Hatay’da faaliyet gösteren 8 hazır beton teşebbüsünden 4’ünün Kuruma uzlaşma müracaatında bulunduğunu aktaran Küle, “Bu teşebbüslerden 2’sinin uzlaşma süreci devam ediyor. Öbür 2 teşebbüs ise öne sürülen ihlal argümanlarını kabul etmiş ve bu teşebbüsler için uzlaşma süreci tamamlanmıştır. Bu 2 teşebbüse 102 milyon lira idari para cezası verilmiştir. Misal biçimde yapı kimyasalları dalına dönük başka soruşturma sürecimiz de devam ediyor.” halinde konuştu.
Küle, sarsıntı bölgesinde yürütülen incelemelerin haricinde, Heyetin öteki vilayetlerde faaliyet gösteren birtakım hazır beton üreticilerine yönelik soruşturma yürüttüğü bilgisini de paylaştı.
“BU HASSASİYET TÜM YARALAR SARILANA KADAR DA SÜRDÜRÜLECEKTİR”
Deprem sonrasında besin eserlerinde tedarik sıkıntıları yaşanması, besin ve paklık materyallerinde fiyat artışları olması üzere telaşların yaşandığını hatırlatan Küle, şunları kaydetti:
“Bu nedenle, besin ve temel muhtaçlık eserlerinde oluşabilecek ani ve yüksek talep karşısında firmaların rekabeti kısıtlayıcı/bozucu birliktelik içerisine girme ya da hakim durumdaki teşebbüslerin hakim durumlarını berbata kullanmaları ihtimallerine karşı Kurumumuza yapılan müracaatları son derece süratli ve bir o kadar da titiz formda inceledik. Rastgele bir rekabet ihlali muhtemelliğine yönelik ilgili bölgedeki ticari faaliyetleri daima gözlemledik, bu bölgede oluşabilecek bir aksiliğe en ufak halde tolerans göstermeyeceğimizi açıkladık. Ayrıyeten üretim faaliyetlerini sarsıntı bölgesinde yürüten firmaların inceleme süreçlerindeki yönteme ait sorumlulukları hakkında gerekli esnekliği sağladık.
Bu kapsamda soruşturma sürecimizin en kıymetli evresi olan kelamlı savunma toplantılarımızı erteledik. Benzeri formda zelzele bölgesinde üretim faaliyetlerini sürdüren firmaların savunma haklarının zelzele nedeniyle gerektiği üzere yerine getirilememesi riskine rağmen savunma müddetlerini uzattık. Bunun üzere pek çok usulle bu firmalara yasalar ve düzenlemeler çerçevesinde yapılabilecek tüm kolaylıkları sağladık. Kurumumuzun sarsıntı bölgesine yönelik hassasiyeti birinci günkü üzere devam etmektedir ve bu hassasiyet tüm yaralar sarılana kadar da sürdürülecektir.”
