Hz. Peygamberin Risaletinin 10. yılı tam bir hüzün yılı olmuştu. Hem gözbebeği eşi Hz. Hatice’yi hem de çocukluğundan beri onu her türlü berbatlıktan koruyan amcası Ebu Talib’i kaybetmenin hüznünü yaşıyordu. Başka olarak Taif’ten taşlanarak kovulması da üzerine eklenmişti. İşte Hz. Peygamber bu hüzün yılında iken Miraç hadisesi ona ilaç üzere gelmiş, rahatlatmıştı. Sizler için Miraç hadisesini başından sonuna kadar her detayıyla araştırdık, yazdık…
Rüya bile olmayan, Peygamberimizin şahsen bedenen yaptığı bu hayret edilesi mucizevi seyahatte, Allah peygamberimize ve tüm islam alemine dönüm noktası olacak ikramlar bahşetmiştir.
“Hz. Peygamber (SAV)’e (Miraç’ta) üç şey verilmiştir: Beş vakit namaz, Bakara Sûresi’nin sonu (Amenerrasûlu) ve ümmetinden şirke düşmeyenlere büyük günahlarının affedildiği i…” muştusu verilmiştir.”
Miraç nedir, Hz. Peygamber Miraca nasıl çıktı?
Sözlükte “yukarı çıkmak, yükselmek” manasındaki mi‘râc sözü “yukarı çıkma vasıtası, merdiven” demektir. Terim olarak Hz. Peygamber’in göğe yükselişini ve Allah katına çıkışını söz eder.
İslâmî kaynaklarda ekseriyetle ele alındığı formuyla mi‘rac hadisesi iki safhada meydana gelmiştir. Resûl-i Ekrem’in bir gece Mescid-i Harâm’dan Mescid-i Aksâ’ya yaptığı seyahate isrâ, oradan göklere yükselmesine mi‘rac denilmiştir.
Kur’an-ı Kerim’de Miraç hadisesi nasıl anlatılır?
Yüce Kitabımız Kuran-ı Kerim’de Miraç Hadisesiyle alakalı , Allah (c.c) şöyle buyurmuştur:
“Kulunu (Muhammed aleyhisselamı) bir gece, Mescid-i Harâm’dan kendisine birtakım âyetlerimizi göstermek için, etrâfını mübârek kıldığımız Mescid-i Aksâ’ya götüren Allâh, her türlü noksan sıfatlardan münezzehtir. Elbet O, her şeyi hakkıyla bilen, hakkıyla görendir.” (İSRA SURESİ-1)
Miraç hadisesi nasıl gerçekleşti?
Hadis kaynakları ile siyer ve delâil kitaplarında isrâ ve mi‘racla ilgili birçok rivayet mevcuttur. Buhârî ve Müslim’de yer alan rivayetlerin ortak noktalarına nazaran Miraç ismindeki bu mucizevi seyahat şu formda gerçekleşmiştir:
Bir gece Resûlullah, Kâbe’de Hicr yahut Hatîm denilen yerde iken -bazı rivayetlerde uykuda bulunduğu sırada yahut uyku ile uyanıklık ortası bir halde- Cebrâil geldi; göğsünü açtı, zemzemle yıkadıktan sonra içine iman ve hikmet doldurup kapattı.
Burak isimli bineğe bindirip Beytülmakdis’e götürdü. Resûl-i Ekrem Mescid-i Aksâ’da iki rek‘at namaz kılıp dışarı çıktığında Cebrâil biri süt, oburu şarap dolu iki kap getirdi. Resûlullah süt dolu kabı seçince Cebrâil kendisine “fıtratı seçtin” dedi, akabinde onu alıp dünya semasına yükseltti.
Semaların her birinde sırasıyla Âdem, Îsâ, Yûsuf, İdrîs, Hârûn ve Mûsâ peygamberlerle görüştü; nihayet Beytülma‘mûr’un bulunduğu yedinci semada Hz. İbrâhim’le buluştu.
Sidretü’l-müntehâ (Hz. Peygamber’in Miraç gecesi yanında ilahi sırlara mazhar olduğu ağaç) denilen yere vardıklarında yazıcı meleklerin kalem cızırtılarını duydu ve Allah’ın huzuruna çıktı.
Burada Cenâb-ı Hak elli vakit namazı farz kıldı. Dönüşte Hz. Mûsâ, elli vakit namazın ümmetine ağır geleceğini söyleyip Allah’tan onu hafifletmesini istemesini tavsiye etti.
Namaz beş vakte indirilinceye kadar Hz. Peygamber’in huzûr-i ilâhîye müracaatı ve Mûsâ ile diyalogu devam etti (Buhârî)
Bir rivayete nazaran Resûl-i Ekrem’e mi‘racda Bakara mühletinin son âyetleri indirilmiş ve Allah’a ortak koşmayanların affedileceği muştusu verilmiştir.(Müsned)
Miraç hadisesi uykuda mı gerçekleşti?
İsrâ ve mi‘racın mahiyetine yönelik en kıymetli tartışma onun bedenen mi yoksa ruhen mi gerçekleştiği hususundadır. Kelâm ve hadis âlimlerinin birden fazla olayın bedenen ve uyanık halde gerçekleştiği görüşünü benimsemiştir. Buna nazaran âyette geçen “abd” sözünden ruh-beden bütünlüğüyle Hz. Peygamber kastedilmektedir.
Diğer kimi haberlere nazaran de Resûlullah olayı Mekke’de haber verdiği vakit Kureyş kabilesi kendisini yalanlayıp Mescid-i Aksâ hakkında sorular sorunca Allah ona mescidi göstermiş ve böylelikle sorulara yanıt vermiştir. (Müsned)
Âyetin başındaki tenzih (sübhâne) tabiri de olayın azametine işaret eder. İsrâ ve mi‘rac hayalde gerçekleşmiş olsaydı bu sıradan bir hadise olur, Kureyşliler de onu inkâr etmezdi. Ayrıyeten, “Sana gösterdiğimiz rüyayı … beşerler için bir imtihan vesilesi yaptık” meâlindeki âyette (el-İsrâ 17/60) yer alan “rüya” sözü gözle görmeyi tabir eder; şayet uyku halinde görülen rüyayı belirtseydi bu bir imtihan vesilesi sayılmazdı.
Miraç gecesinde hangi ibadetler yapılabilir?
Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki bu ibadetler tavsiye edilenlerdir ve her gün yapılabilir. Bu türlü özel geceler ise bu ibadetleri yerine getirmek için birer vesile ve fırsattır. gecelerinde tüm eller duaya kalkar ve pak niyetli bir dua vesilesiyle tüm ümmetin duası kabul olabilir…
Peygamber Efendimiz bu gece pek çok manevî ahvâl ve ikrâma kavuşmuş olmakla birlikte hiç bir kulun ulaşamayacağı manevi alemlere varmıştır. İşte bu gece her yıl olarak idrak edilir. Bu gecede şu ibadetlerin yapılması tavsiye edimiştir:
Oruç Tutmak
Üç Ayların birinci ayı olan Recep ayının 27. gecesine denk gelen Mîraç Kandili’nin gündüzünde oruç tutulması tavsiye ediliyor.
Kaza ve Beyhude Namazı Kılmak
Miraç’taki en önemli konulardan biri, beş vakit namazın farz kılınmasıdır. Namaz konusunda öncelik sürekli farz namazlarıdır. Kazası olanlar kaza namazı kılmalı, kaza namazı olmayanlar ise beyhude namazları ve bilhassa fazileti bol olan tesbih namazını kılabilir.
Sadaka vermek
Allah yolunda infakta bulunup sadaka vermenin kişiyi pek çok tehlike ve belâlardan koruma edeceği, buna ilâveten sadaka sahibini Allah’ın sevgisine nail edeceği unutulmamalıdır. Bu müstesnâ geceler de sadaka vermeye en hoş vesilelerdir.
Bir yetimin yüzünü güldürmek bu türlü gecelerde yapılabilecek en hoş ibadettir. Yetim gülerse dünya güler…
Yüce Allah sadaka konusunda şöyle buyurmuştur:
“Allah yolunda infâk edin! Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın. Bir de ihsanda bulunun. Çünkü Allah, muhsinleri (iyilikte bulunan, işini hoş yapan ve ihsan şuuru ile yaşayanları) sever.” (el-Bakara, 195)
Hz. Peygamber(s.a.v) zengin-fakir her mü’mini sadakaya teşvik eder; bir hurmadan öteki bir şeyi olmayan için; “Yarım hurmayla da olsa cehennem ateşinden korunun, onu da bulamazsanız hoş ve beğenilen bir kelam ile korunun.” buyururdu. (Buhârî)
Aile bireyleriyle Mescide vakit namazı kılmaya gitmek
Kandil gecelerinde mescitlerin atmosferi değişik olur. Kuran’lar, ilahiler, Mevlütler okunur. Bu manevi havadan istifade etmeye ailemizi de davet edebilir, daima bir arada mescitlere gidebiliriz.
Aile büyüklerini ziyaret etmek, aramak
Sıla-ı Rahim çok değerli bir ibadettir. Aile büyüklerini mümkünse ziyaret etmek, değilse arayıp gönüllerini beğenilen tutmak, yaşlı ve hastalara yardımda bulunup gönüllerini güzel tutmak, çocukları ufak ikramlar ve ikramlarla sevindirmek bir ibadettir.
Kur’ân-ı Kerîm Okumak
Kuran-ı Kerim Büyük Allah’ın kelamıdır ve bu türlü gecelerde bir ayet bile olsa anlayarak okunmalı, idrak edilmelidir.
Tevbe İstiğfar Etmek
Allah Teâla şirke düşmeyenlerin büyük günahlarını affedeceğini bu gecede müjdelemiştir. (Müslim)
Hz. Peygamber “Ben, günde yüz kez istiğfâr ederim…” (Müslim) diyerek günahlardan arınmayı tüm ümmetine tavsiye etmiştir.
Bir insanın günahı çok olabilir fakat Büyük Allah’ın merhameti hepsinden daha çoktur.
Dua Etmek
Bu mübârek geceler, yaratıcımıza duâ ve niyazda bulunma vakitleridir.
Yüce Allah Kuran-ı Kerim’de buyurur:
“(Ey Rasûlüm!) De ki: Sizin duâ ve niyâzlarınız olmazsa, Rabbim size ne diye paha versin?..” (el-Furkân, 77)
Yine Rabbimizin verdiği nimetlere hamd ve şükür halinde bulunmayı unutmamalıdır. Gerçekten hadis-i şerifte duânın kabul olmasının iki kuralından birinin hamd oburunun de salavat olduğu bildirilmiştir.
Bir keresinde Hz. Peygamber, sahâbîlerden birinin Allâh’a hamd ve Rasûlü’ne salevât getirerek duâya başladığını gördüğünde, onu takdîr ederek:
“–Ey namaz kılan zât! Duâ et, (duâna hamdele ve salvele ile başladığın müddetçe) duân kabûl olunur.” buyurmuştur. (Tirmizî)
Salavat Getirmek
Hz. Peygamber’e salavat getirmeyi Allah (c.c) emretmiştir. Ayrıyeten hadis-i şeriflerde salavat getirenin bütün kahırlarının gideririleceği bildirilmiştir.
Ayet-i kerîmede buyrulur:
“Şüphesiz ki Allâh ve melekleri, Peygamber’e çokça salât ederler. Ey müminler! Siz de O’na salevât getirin ve tam bir teslimiyetle selâm verin!” (Ahzab suresi56)
