Yüksekova’da arka arda meydana gelen zelzeleler huzursuz ederken, bölge son olarak pazar günü 4.4 ile sallandı. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Afet İdaresi ve Zelzele Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Azad Sağlam Selçuk, Hakkari bölgesinde 2 fayın olduğunu belirterek, bunlardan birinin Yüksekova başkasının ise Şemdinli fay zonu olduğunu söyledi. Bu fayların 2012 yılında MTA’nın canlı fay haritasında işaretlendiğini belirten Prof. Dr. Sağlam, “6 Şubat 2023 sarsıntılarını yaşadıktan sonra maalesef ülkemiz biraz daha bu mevzularda hassas duruma geldi. Bölgede kuzey-güney istikametli bir sıkışma var biliyoruz. Yüksekova ve Şemdinli’de ise daha evvelki yıllarda yapılan araştırmalarda zati sismik boşluk olarak isimlendirilmiş. Sismik boşluk aşikâr bir müddettir zelzele üretmeyen ve önümüzdeki yıllarda sarsıntı üretme potansiyeli yüksek olan faylardan biri durumunu gösteren en değerli yerlerden biri” dedi.
Bölgede daha evvel de küçük zelzelelerin olduğunu da anlatan Prof. Dr. Sağlam, “6 Şubat sarsıntılarından sonra da tansiyonun Bitlis-Zagros Sütur Zonu ile bu bölgeleri aktarıldığı bilgisi de geldikçe bu bölgedeki zelzele olma riski de yükseldikçe bölge olarak daha hassas bir duruma geldik. Evet, Yüksekova, Şemdinli fay zonu sismik boşluklardan bir tanesi, yani sarsıntı üretme potansiyeli olan yerlerden bir tanesi” dedi.
‘TARİHÇESİ BİLİNMEYEN, MERAK EDİLEN FAYLARDAN’
Bu yıl bölgede kapsamlı bir çalışma yapılacağını da anlatan Prof. Dr. Sağlam, şöyle konuştu:
HENDEKLER KAZIP TAHLİLLER YAPILACAK
Hazırladıkları proje kapsamında, yapılacak çalışmanın ehemmiyetine değinen Prof. Dr. Sağlam, bunun sonunda imara temel çalışmalarda kullanılmak üzere sarsıntı senaryoları üretileceğini, bu nedenle kentleşme, kentleşmenin bu manada tekrar revize edileceğini söyledi.
Prof. Dr. Sağlam, “Bir fay yalnızca bir zelzele üretip bitmiyor. Zelzele tekrarlanma aralığı var. Aşikâr bir tansiyon birikimi var. Bu birikim tekrarlarının ortaya çıkarılması için faylar boyunca hendek hafriyatları yapıyoruz. 30 metre uzunluğunda kısmen 4 ile 6 metre derinliğinde hendekler açıyoruz. Bu hendekler içerisinde faya ilişkin öz geçmiş bilgilerine ulaşmaya çalışıyoruz. Bu bilgelerle çeşitli tahliller ve tarihlendirme yaparak diyoruz ki örneğin, Çaldıran fayı üzerinde sarsıntı tekrarlanma aralığı yaklaşık 500 ile 700 yıl ortasında. Bunun bilinmesi değerli bir şey. Zira siz buna nazaran bütün planlamalarınızı yapıyorsunuz. En değerli şey TÜBİTAK Lideri Hasan Mandal, AFAD Lideri Orhan Tatar’ın sayesinde 2023 sarsıntılarından sonra fayların öz geçmişlerinin çıkartmak için Türkiye geneli başlatılmış bir proje” diye konuştu.
‘YÜKSEKOVA’DA YER KÖTÜ’
Bu yıl yapacakları çalışmalarla şayet yanlışsız datalar elde ederlerse birçok bilgiyi gün yüzüne çıkartmış olmayı düşündüklerini anlatan Prof. Dr. Sağlam, “Fayın nerden geçtiğini haritalayacağız. Yüksekova, yeri aslında berbat olan bölgelerden bir tanesi. Şemdinli, Yüksekova’ya nispeten daha yeterli, daha kayalık taban üzerindedir. O yüzden zelzeleler olduğu vakit Şemdinli sarsıntıları daha az hissediyor, Yüksekova’da bu kadar huzursuz olmasının sebebi biraz da yer özellikleri. Yüksekova’da en fazla dikkat edilmesi gereken şeylerden bir tanesi tabana bağlı olarak sarsıntı direktörüne uygun meskenler yapılmış mı, yapılmamış mı? Şu anda Yüksekova’da binaların zelzele performansıyla ilgili çalışmalar yapılıyor. Birtakım okullar boşaltıldı. Bu kıymetli bir şey. Evet doğrudur Yüksekova’da her an büyük bir zelzele olabilir lakin bu sarsıntının tarihi ve kaç büyüklüğünde sarsıntı üretebileceği ile ilgili bilgiler elimizde mevcut değil” diye konuştu.
Yorumlar kapalı.