SON DAKİKA HABERİ: Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Konseyi, 2024 yılı fitre ölçüsünü 130 TL olarak belirledi.
FİTRE HAKKINDA MERAK EDİLENLER
Fitre (Sadaka-i Fıtır) Nedir?
Ramazan ayının sonuna yetişen ve temel gereksinimlerinden (borç, oturulan mesken, meskenin eşyası, binek ve gelirinin aylık yahut yıllık olmasına nazaran ailesinin bir aylık ya da bir yıllık masrafından) öteki en az 85 gram altın yahut bunun pahasında bir mala sahip her müslümana vacip olan bir ibadettir. Bu fazla malların, para yahut ticaret eşyası olması ve üzerinden bir yıl geçmesi kaide değildir. Tekrar, zekâta tabi olmayan değerli taşlar üzere süs eşyaları ve gereksinimden fazla mesken eşyası de buna dahil edilir.
Akıllı ve ergen olmak, fitrede kural değildir. Güçlü akıl hastalarının ve çocukların fitreleri, velileri tarafından verilmelidir. Fitreyi, (zorunlu olmamakla beraber) bu ölçüde varlıklı sayılmayan mü’minler de verebilirler.
Ne ile sabittir?
Peygamberimizin kelamlı ve fiilî sünnetiyle. İbn Abbas, ‘Resûlullah, oruçlunun boş, yakışıksız ve ölçüsüz kelamlardan temizlenmesi ve yoksullara bir erzak temini olmak üzere fıtır sadakasını emretti’ demiştir (İbn Mâce, Zekât 21). Tekrar hadiste, Ramazan ay’ı orucu, yer ile gök ortasında askıda tutulur, fakat fıtır sadakasının verilmesiyle İlâhî dergâha yükseltilirî (et-Terğîb, II, 152) buyurulmuştur. Peygamberimizin hangi mallardan ne ölçüde fitre verdiğini ve kendi devrinde nasıl verildiğini belirten hadisleri vardır (Buharî, Zekât 74, 76).
Verilmesinin hikmeti nedir?
Fitre, yaratılış nimetine; Ramazan ayını yaşamanın, orucunu tamamlayarak bayrama kavuşmanın bir şükrüdür. Hikmeti, oruç esnasındaki eksiliklerini telafi etmek ve varlıklı yoksul herkesin bayram sevincine katılmalarını sağlamaktır. Bu sayede dostluk ve kardeşlik bağları pekişir. Toplumda kaynaşma ve paylaşma ortamı oluşur.
Ne vakit verilir?
Ramazan Bayramının birinci günü fecrin doğuşundan itibaren vacip olursa da, bundan evvel ve bundan daha sonra da verilebilir. Evvelden verilmesiyle yoksullar bayramlık gereksinimlerini gidermiş olurlar. Bayramdan sonraya bırakılması ile bu sadaka düşmez, kaza edilmesi gerekir.
Fitreyi kim verir?
Dinen güçlü olan bir Müslüman, hem kendisi, hem küçük yahut aklî istikrarı yerinde olmayan çocukları, hem de fiyat belirlenmemiş hizmetçileri için fitre vermekle yükümlüdür. Rastgele bir sebeple oruç tutamayan kimse de fitreyle yükümlüdür.
Kişi hanımının ve akıl sıhhati yerinde büyük (ergen) evladının fitresini vermekle yükümlü mü? Hayır. Bunlar dinen varlıklı ise, herkes fitresini kendi malından vermekle yükümlüdür. Lakin mecburî olmamakla birlikte, onların müsaadeleri ile kendi malından verecek olsa geçerli olur. Bunlar kendi yönetimi ve geçimi altında iseler, müsaadeleri olmaksızın vermesi de kafidir. (Şafiî’ye nazaran, hanımın fitresi, kendisi güçlü olsa bile, kocasına aittir).
Kişi anne ve babasının fitresini vermekle yükümlü mü? Bakmakla yükümlü bile olsa, fitresiyle yükümlü değildir. Baba hayatta olsun olmasın, dede de torunlarının fitresini vermekle yükümlü değildir.
Fitre hangi mallardan ve ne ölçüde verilir?
Buğday (yaklaşık 1,5 kg.), arpa (yaklaşık 3 kg), kuru üzüm (yaklaşık 3 kg.) ve kuru hurmadan (yaklaşık 3 kg.) verilir. Rastgele birinin bedeli para olarak da verilebilir. Bunlar, Peygamberimiz devranında, eşit ölçüde, bir yoksulun bir günlük gıdasıydı. Artık pahaları kıymetli farklılık gösteriyor. Herkes, malî durumuna nazaran birini tercih edecektir. (Ülkemizde bu yıl fitrenin en az ölçüsü, 3 milyon 800 Türk Lirası’dır).
Ülke ve bölgelere nazaran geçim standartları farklı olduğundan, fitre mükellefi kendi bulunduğu yere nazaran (mesela Avrupa’da) bir kişinin bir günlük olağan besin gereksinimini karşılayacak ölçü üzerinden öder.
Fitrede niyetin ehemmiyeti nedir?
Fitre, niyet edilerek yoksulların mülkiyetine verilir. Yemek ikramı biçiminde verilemez. Niyet, fitreyi ayırırken getirilebileceği üzere, verirken de yapılabilir. Verirken fitre olduğunu söylemek gerekmez.
Fitre kimlere verilir?
Zekat verilecek kimselere verilir (bk. Kur’an, 9/60). Bunlar; yoksullar, düşkünler, esaretten kurtulacaklar, borçlu düşenler, Allâh yolunda gayret edenler, yolda kalmışlar, zekat toplamakla vazifeli memurlar ve kalpleri İslam’a ısındırılmak istenen kimselerdir.
Kimlere verilmez?
Kişi fitresini aslına ve kuşağına; yani, (fakir de olsalar) babasına, dedesine, oğluna, ve torununa veremez. Ayrıyeten dinen güçlü olana (zekât mükellefine) da verilmez. Güçlü koca da, yoksul karısına fitre veremez.
Her fitre bir yoksula mi verilir?
Birkaç yoksula de dağıtabilir. Birçok kimse de, fitrelerini bir yoksula verebilirler.
Yorumlar kapalı.