Zelzele uzmanları 6 Şubat 2023 günü yaşadıklarını Haber7’ye anlattı!

Deprem olduktan sonra sabaha karşı telefonunun çaldığını söyleyen Prof. Dr. Naci Görür:

 “O saatte telefonum çalınca endişelendim aklıma çocuklarım geldi. Telefonu açtım karşımda bir hanımefendi karanlık anlayamadım ne olduğunu lakin sonra ‘hocam bizi kurtarın’ diye feryat duydum. Yanında bir kız çocuğu vardı. Ne olduğunu anlayamadım aslında sonra telefonda kapandı. Televizyonu açtım, baktım ki sarsıntı olmuş. O an gördüğüm manzara ve feryat beni derinden etkiledi. Oturdum saatlerce ağladım. Binlerce canımızı kaybettik.” 

AFAD’ın yönlendirdiği yerlerde takımlarla koordineli biçimde çalışmalar yaptıklarını anlatan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Kumral: 

“Bu ülkenin yetiştirdiği bilim adamları olarak bölgedeki yaraları sarmayı vazife bildik. İnşaat mühendisi arkadaşlarımız kent bölge planlamadaki hocalarımızla bir arada konteyner kentlerin kurulacağı yerlerin belirlenmesinde, kalıcı zelzele konutlarının yapılmasıyla alakalı yerlerde incelemelerde bulundular. Ticari hayatın tekrar etkin hale getirilmesi gerekiyordu. Zira insanlarımızın her şeyden evvel daha fazla çalışmaya, olağan haline dönmeye muhtaçlıkları vardı. Bu bağlamda da benim de içinde bulunduğum bir takımla birlikte birkaç sefer bölgedeki organize sanayi alanlarını gezdik. Buralarda tekrar üretim nasıl başlayabilir, istihdam nasıl devam edebilir üzere hususlar üzerinden çalışmalarımıza devam ettik. Bölgedeki üniversitelerimizle daima irtibat halindeyiz. Kendilerine takviye veriyoruz. Gerek öğrencilerinin üniversitemizde süreksiz olarak konuk edilmesi, gerekse direkt oraya takviye verilmesi tarafında de çalışmalarımız devam ediyor.” 

Prof. Dr. Doğan Kalafat o anları şöyle anlattı:

 “Kandilli Rasathanesi’nin operasyon binası dediğimiz bir binası var ve bu bina 24 saat canlı takiplerin yapıldığı bir merkez. Münasebetiyle zelzele olur olmaz arkadaşlar çabucak arayıp bilgi verdiler. Haberi alır almaz toparlanıp çıktım. Tedirgindik zira gördüğümüz görüntü bizi endişelendirdi. Büyüklük olarak afetin büyüklüğünü biliyoruz lakin boyutunu o an bilmiyoruz. 7,7 büyüklüğü olarak hesapladık. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde görülen en büyük afetlerden birini yaşadık. 41 yıldır bu işin içinde misyon alıyorum ve meslek hayatımda ikinci yaşadığım büyük zelzele oldu. Bilhassa ikinci yaşanan sarsıntıyla yıkımın tesiri daha büyük oldu. 17 Ağustos sarsıntısında de benzerini yaşamıştık ve 6,6’ya kadar artçıların olması bekleniyordu doğal karşılanıyordu. Fakat benim için en büyük sürpriz dokuz saat sonra olan ikinci sarsıntıydı. Doğu Anadolu Fay Zonu kuzeydoğu ve güneybatı gidişli bu kapsamda hesaplarımıza nazaran bizim beklediğimiz ağır olarak güneybatı ucu yahut kuzeydoğu ucu olabilir halindeydi. Fakat ikinci kırılma doğu batı doğrultulu yarar oldu. Bu nitekim benim meslek hayatımda çok az gördüğüm ve sismoloji biliminde de çok az rastlanılan bir olaydı. İkinci sarsıntının dokuz saat sonra olması can kaybının ve hasarın artmasında çok büyük tesiri oldu.”

Marmara sarsıntısına ait konuşan Zelzele Bilim Uzmanı Sismolog Dr. Süleyman Basa: 

“Olası Marmara zelzelesinde İstanbul, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Biga riskli yerler. Altını çizerek söylüyorum fay çizgileri, hisse sınırlarından değerlidir. İstiyoruz ki büyük geniş konutlarımız olsun lakin inançlı mi değil mi bakmıyoruz. Salonu küçük olsun fakat zelzeleye sağlam olsun. İnsanlarımıza kesinlikle yaşadıkları binaların risklerini belirtmeliyiz, bilmeliler ki insanlarımızın da bunları sorması, öğrenmesi gerekir. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bu manada çok kapsamlı çalışmalar yürütüyor. Yer zelzele için en değerli ögelerden biri. Yerle bir arada binaları oturtmamız lazım. Marmara’da olacak bırakın 7,5 büyüklüğündeki sarsıntıları 6,5 büyüklüğünde bir zelzelede bile en az on beş bin kişi hayatını kaybeder. Kırılma kuzey ucunda değil de güney ucunda olursa Bursa var orada ve sanayi orada demek bu. O senaryoları düşünmek bile istemiyorum.” 

Depremde yaşanan her türlü ulaşım ezası ile ilgili açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Kasım Yenigün: 

“Ulaşım sorunları ile bir kere daha anladık ki; karşımıza çıkacak rastgele bir afetten sonra ya da afet anında yalnızca konutlarımıza bağlı değiliz. Örneğin bizim için elektrik, su ve gibisi ögelerin tedarikini sağlayan barajlarımızın güvenliği ne etapta, ya da bize ulaşım imkanı sağlayan kara yolları, demir yolları, havaalanlarının durumları ne durumda? Stratejik alanlarla ilgili bilgiye gereksinimimiz var. Bunu 6 Şubat sarsıntısında baraj yıkıldı üzere bir dezenformasyon örneği ile yaşadık. Buna ait Baraj Güvenliği Teknik Komitesi kuruldu. Ben o komitenin alt yapı heyeti üyesiyim. Yapılar da beşerler üzere aşikâr ömürlere sahipler ve yaşlanıyorlar ve yetersiz kalabiliyorlar. Lakin tertipli olarak takip etmek ve tedbirleri almak konusunda çalışmalar yapılabiliyor. Bu manada altyapı ögelerini zelzeleye hazırlamalıyız.”